Pakkende metafoor
Managementmetaforen kom je overal tegen. Soms erg cliché, soms vermakelijk en soms zetten ze echt aan tot nadenken. Zoals deze voor mij: “Als het schemert aan de top, is het donker op de werkvloer.”
Ik hoorde deze uitspraak van een oude relatie en heb hem gevraagd of ik de uitspraak mocht gebruiken voor mijn blog (dank Arno!).

Ideeën van de vloer
Ik spreek heel regelmatig met directies en besturen over management en cultuur. Vaak hoor ik dat er in het MT of DT gesproken wordt over hoe een veranderproces in te zetten. De vraag die ik hierbij vaak stel, is hoe de mensen op de werkvloer daarover denken. Want waarom zou je aan de top gaan bedenken hoe jouw operationele organisatie iets gaat doen, terwijl je ze er ook gewoon bij kunt betrekken en om input kunt vragen. Geef mensen een stem en word verrast door de ideeën en kennis die uit de organisatie naar boven komen. Het verrast me iedere keer weer dat dit niet bij het management is opgekomen. Ook verrast het me soms weer dat het management überhaupt zelf al niet tot een consistent pad weet te komen. Ook in de boardroom zijn het net mensen…

Topschemering
Als de lijn in de top niet duidelijk is, als de koers die wordt ingezet niet helder is, als de identiteit niet goed bepaald is, etcetera, dan zal de werkvloer dat zeker niet weten. Hoe verwacht je dan dat de werkvloer meewerkt aan een veranderproces? Laat staan dat ze er enthousiast over worden! Voor mij is dat de vertaling van de metafoor die de aanleiding vormde voor deze blog: Als het schemert aan de top, is het donker op de werkvloer.

Uitbundige zon
In een gesprek met een andere oude relatie herhaalde ik de uitspraak van Arno. Zijn reactie was ook mooi (dank Robert!):
“Maar wat als de zon uitbundig schijnt aan de top?”
Ook interessant! Want welk effect heeft dat op de werkvloer? In principe zou je verwachten dat het aanstekelijk werkt. Hoeveel mensen hoor je na de winterperiode niet verzuchten dat ze toe zijn aan de lente. Waarom? Omdat de zon energie geeft en aanzet tot eropuit trekken en dingen ondernemen. Het is in een bedrijf natuurlijk net zo. Maar wat als de zon wel uitbundig schijnt, maar er wolken voor zitten?

Bewolking
In hoeverre wordt die uitbundige zon alsnog schemering op de werkvloer als er een ineffectieve management- of andersoortige middenlaag tussen zit? Stel: De top heeft de richting en te nemen acties goed in het vizier, is enthousiast en brengt dat enthousiasme over op de managementlaag onder hen. Als die laag echter minder capabel of minder enthousiast is, zal de boodschap nooit met hetzelfde enthousiasme van de top naar de werkvloer komen. Het stokt. De oplossing? Lijkt simpel: De juiste mensen op de juiste plek. Maar hoe?

Nagaan
Stel jezelf als directie eens de volgende vragen:
1. Schijnt de zon aan de top en dus binnen de directie?
2. Kan die zon de werkvloer bereiken?
3. Maak je gebruik van de capaciteit van de werkvloer om het zonnig te laten zijn?
4. Weet je waarop jouw mensen ontwikkelbaar zijn, waarin minder, of waar ze dat zelfs niet zijn?

Veel mensen veranderen nou eenmaal niet graag. Door te weten wie wel of niet van nature gemakkelijk kan omgaan met verandering en door mensen te betrekken creëer je het verschil tussen mede- of tegenwerking. En kun je druk zetten waar het zin heeft. Sowieso is het inzetten van een verandering veel effectiever en duurzamer met de bestaande medewerkers, dan met zogenaamd ‘vers bloed’, zoals ook dit artikel in het FD van 1 mei 2017 beschrijft.

Uiteraard helpen wij je graag om tot wetenschap en inzicht te komen voor ontwikkeling en verbetering van organisaties en professionals. Bel ons gerust voor de mogelijkheden!

Inspirerende groet,
Bart Diepenbroek